zondag 8 oktober 2017

NIK BÄRTSCH – DE DOELEN ROTTERDAM – 7 OKTOBER 2017

Gisteren was het dan zover. Nik Bärtsch live in Nederland! Sinds onze ‘ontdekking’ in april van dit jaar, keken wij reikhalzend uit naar het moment om deze muziek live mee te maken. Zoals ik in mijn blog (https://goo.gl/GYgRbqal had geschreven is de muziek van Nik niet voor iedereen. Dat bleek wel toen we stonden te wachten in de foyer van De Doelen: een handje vol liefhebbers dreutelde wat rond met het gratis drankje, benieuwd naar wat er komen ging. Nik speelde met zijn akoestische band ‘Mobile’ in de Jurriaanse zaal. Om kwart over acht ging de zaal open en toen we zaten en ik om mij heen keek was het wel duidelijk hoe onbekend deze muziek is; hooguit een derde van de stoelen was verkocht.

Na een minuut of vijf verscheen Nik, gekleed in het zwart als een westerse Monnik, en zijn drie kompanen en zetelden zich achter de vleugel, percussie- en blaasinstrumenten. In  het bijna-donker begon Nik heel zachtjes te spelen en geleidelijk voegden de anderen zich bij zijn spel. Na een minuut of tien schakelde de band van het ene moment op het andere over naar het repititieve ‘Zen Funk’ ritme, wat de muziek van Bärtsch zo herkenbaar maakt. Het gaat om razend ingewikkelde patronen en complexe polyritmes die soms één groot groovend geheel vormen en dan weer overgaan naar rustige harmonie en beheerste improvisatie. Soms werd de muziek terug gebracht naar uiterst minimaal en heel zacht spel. Je hoorde dan alleen een ritmisch tikkende Nik achter de vleugel en een heel subtiele begeleiding van kleine geluidseffectjes. Rinkelende belletjes, strijken over het vel van een trommel en andere bizarre geluidjes. Het voerde de bezwering en spanning geleidelijk op... en dan met een explosie opeens terug naar vol volume en het ritme van de Zen Funk. Echt vet!


De composities van Bärtsch geven de muzikanten de gelegenheid klassieke interpretatie en improvisatie te combineren. Voor een deel niet heel erg anders als ‘Canto Ostinato’. Nik Bärtsch betitelt zijn muziek, behalve als Zen Funk, nu ook als ‘New Minimal’. Grappig, lees mijn eerste blog over Nik nog maar eens.

Wat een fantastisch concert en ik vond  het beslist één van de beste optredens van de laatste jaren. We kregen nog een toegift en toen was het na ongeveer een uur en drie kwartier gedaan. 




De band speelde volledig onversterkt en zelfs zonder monitors. Het gaf de muzikanten de ruimte om met een ongekende dynamiek te spelen, van extreem zacht tot, toch, een zeer behoorlijk volume. De akoestiek vond ik ronduit fantastisch. Ik lees op internet dat deze 'kleine' zaal wat achterbleef bij de grote zaal, maar daar is door de jaren heen flink aan gespijkerd en zelfs iemand als Valery Gergiev beschrijft de akoestiek als warm en optimaal.


In de foyer was er gelegenheid om CD’s en LP’s te kopen, te laten signeren en kort een praatje te maken. Ik had in het voorjaar nog met Nik heen en weer gemaild over Simeon Ten Holt. Hij wist het nog. Toen hij weg liep riep hij: “Send me an email if you find an interesting composer!” Dat vond ik toch wel erg leuk. Een hele aardige en bevlogen man volgens mij.

Wij waren met zijn vijven (ik, Stijn, R., J. en zijn zoon H.). Na het concert deden we nog even een afzakkertje in J.'s 'man cave'. We konden niet nalaten te onderzoeken hoe Nik's muziek de vergelijking doorstaat op J.'s mega-stereo met de ‘real thing’. Zeer goed uiteraard. Met name in de detaillering wint de stereo het, maar de stage en de ruimte van een live band is toch wel erg lastig na te bootsen. 

Het was een indrukwekkende en zeer spirituele avond die nog lang zal blijven naklinken in onze hoofden.

Nik Bärtsch – Piano
Kaspar Rast – Percussie
Sha – Basklarinet en Contrabasklarinet
Nicolas Stocker - Percussie